Istnieją bardzo różne stopnie odrębności języków regionalnych od języka formalnego. W dużych państwach jak USA wcale nie musi być więcej różnych gwar i dialektów niż w stosunkowo niewielkiej Polsce. Aby mogło dojść do powstania i wyodrębnienia całkowicie innego systemu językowego, musi dojść do splecenia się wielu różnych wydarzeń jednocześnie. Bardzo ważne jest dla każdej gwary, aby ludność z niej korzystająca pozostawała w miarę na jednym terenie. Gdy rodzina ze Śląska opuszcza swój dom i przeprowadza się za pracą do stolicy, dość szybko kolejne pokolenia tejże rodziny posługiwać będą się w coraz większym stopniu nienaganną polszczyzną a w coraz mniejszym stopniu korzystać będą ze swojego naturalnego akcentu ze Śląska. Historia także ma kolosalne znaczenie – jeśli tereny Śląska nie byłyby regularnie przekazywane z rąk polskich do czeskich, z czeskich do niemieckich, gdyby teren ten nie podlegał administracyjnie przez dziesiątki lat austro-węgrom, z pewnością łatwiej byłoby przekonać ludzi z tego regionu do wartości języka nadrzędnego. Tym czasem ogromna mnogość najróżniejszych kultur i narodowości przenikających się wzajemnie na terenie Śląska doprowadziła do tego, że dzisiaj gwara śląska daleko odbiega od tego, co dla przeciętnych obywateli Polski jest absolutnym kanonem mowy ojczystej.
